Σήμερα 25 Νοεμβρίου, ημέρα που το επίσημο κράτος "γιορτάζει" την Εθνική Αντίσταση και εκφωνούν λόγους στις εκκλησίες διάφοροι απόστρατοι και καταθέτουν στεφάνια οι απόλεμοι, δημοσιεύω ένα μικρό τμήμα από τις αναμνήσεις που είχε καταγράψει ένας πραγματικός αντιστασιακός, ο αείμνηστος Τάκης Πολύζος. Το κείμενο είναι δικό του, χωρίς διορθώσεις.
 | |
| Πρεβεζάνοι μαθητές της τελευταίας τάξης του Γυμνασίου (τέλη δεκαετίας 30). Ολοι συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση. |
"….Με την κήρυξη του πολέμου της 28
Οκτωβρίου 1940 , οι Ιταλοί βομβάρδισαν την Πρέβεζα και ιδιαίτερα τη θάλασσα που
πέσανε οι περισσότερες βόμβες. Από όλους τους βομβαρδισμούς που ήταν οι πιο
πολλοί απ’ όλη την Ελλάδα, γιατί την θεωρούσαν επίκεντρο όλης της Ηπείρου που
τροφοδοτούσε το Αλβανικό μέτωπο.
Με την κατάρρευση και τον ερχομό των
Ιταλών και Γερμανών, που μας κήρυξαν τον πόλεμο την 6-4-1941, που μας
κατακτήσανε, μπήκαμε στην περίοδο της σκληρής κατοχής, αρχίσανε οι στερήσεις,
πείνα, ξεκληρισμοί, διωγμοί. Ο Ελληνικός Λαός ήταν εξουθενωμένος από την
τετράχρονη φασιστική Δικτατορία, προδομένος από την πολιτική και στρατιωτική
ηγεσία. Είναι αναγκασμένος να αγωνιστεί για να ζήσει, πάλευε με όλες τις
αντιξοότητες , την ώρα που ο τύραννος
κατακτητής με τους συνεργάτες του προσπαθούσαν να σε κάνουν να υποκύψεις.
Έχοντας μαζί τους Έλληνες προδότες που φτιάσανε κυβέρνηση με τον προδότη
Τσολάκογλου. Αλλά γι’ αυτό παίρνει στα χέρια του όχι μόνο την υπόθεση της
Απελευθέρωσης της χώρας αλλά και εκείνη
της Εθνικής Αντίστασης για τη δημιουργία μιας δικαιότερης κοινωνίας.
Αυτός ο Λαός με την πρωτοπορία του
έγραψε το λαμπρό έπος της Εθνικής Αντίστασης. Μέσα από τα σπλάχνα του έβγαλε
τους ηγέτες του και τους καθοδηγητές του και δημιούργησε τις πολιτικές του
οργανώσεις και τις στρατιωτικές ομάδες, σε στρατιωτικές μονάδες. Πραγματοποίησε
μέσα στους καπνούς του Πολέμου την πιο
πλατειά και συνειδητή δημοκρατική και λαϊκή Πολιτεία Αυτοδιοίκηση, Λαϊκή
Δικαιοσύνη και Ισότητα των δύο φύλων.
Με την κατάρρευση του Μετώπου και την
τρίτη κατοχή της χώρας ο Λαός μας μετά
από λίγους μήνες άρχισε να μην αντέχει στην καταπίεση των κατακτητών γι’ αυτό
προσπάθησε να βρει τρόπο να οργανωθεί, εμείς στην Πόλη μας η οποία διψούσε να
οργανωθεί, όμως περίμενε κάποιος να ξεκινήσει. Το πρώτο έναυσμα το έδωσε ο
Γκλέζος με τον Σάντα που κατεβάσανε τη σημαία από την Ακρόπολη. Σ’ όλες τις
επαρχίες της χώρας μας, ξεφυτρώνανε ομάδες που σκέφτονταν πως ν’ αντισταθούν.
Στην πόλη μας έφθασαν τον Αύγουστο 1941,
πολλοί αγωνιστές που είχαν δραπετεύσει
από τα διάφορα νησιά, ιδίως απ’ την Φολέγανδρο. Ένας απ’ αυτούς ήταν ο Βαγγέλης Παπανίκος ο οποίος από την παρανομία του ειδοποίησε 4-5
παλιούς φίλους και μαζευτήκαμε στο σπίτι, σοφίτα, απέναντι από τον Άγιο
Βασίλειο, και φτιάσανε την πρώτη ηγετική ομάδα, (ήταν Ρούγκας, Δ. Ζιώγας , Β.
Παπαδημητρίου κ.α.). Το κίνημα αυτό δεν έζησε, γιατί από άλλη πλευρά, περίπου
Νοέμβριο – Δεκέμβριο, είχε φθάσει από την εξορία σταλμένος από το Γραφείο Περιοχής
ο Στάθης ο Λιβιτσάνος. Έφτιαξε μια επιτροπή και με καλέσανε και εμένα και
ανέλαβα τη νεολαία, που μαζί με τον Κορωναίο – Χατζάρα και άλλους μαθητές του
Γυμνασίου, οργανώσαμε την πρώτη κομουνιστική νεολαιίστικη οργάνωση.
 |
| ο Τάκης Πολύζος (τέλη δεκαετίας 80) |
Εμείς εδώ στην πόλη με την ΕΠΟΝ η
οποία είχε μέλη οργανωμένα περίπου 350 με Γραμματέα εμένα, μέλη Κορωναίο,
Μιτάκο Τάκη και πολλούς άλλους, κάναμε
σχεδόν ότι θέλαμε, υπήρχε όμως ένα ισχυρό ΕΑΜ. Με γραμματέα τον Σ. Πέρδικη έναν
εξαίρετο άνθρωπο σεμνό και αγαπητό στους Πρεβεζιάνους. Είχαμε εργατικό ΕΑΜ με
Γιαννουλάτο Μιχαήλ. όλοι λιμενεργάτες. Προπαντός είχαμε οργανωμένο όλο τον τραπεζικό-υπαλληλικό κόσμο και τους Δημοσίους υπαλλήλους με επικεφαλής Τσακαλώτο
Αντώνη, Παπά Δημήτριο, Τούλια μέλος του γεωργικού
συνεταιρισμού και πολλούς άλλους.
